وام فوری یا Flash Loan که اخیرا نامش بسیار شنیده می شود، در مباحث رمز ارز ها مطرح می شود و استفاده کنندگان از این تکنولوژی قادر خواهند بود که به صورت لحظه ای و بدون نیاز به وثیقه وام بگیرند و با وجود این وام می توانند پس از چند ثانیه آن را پس دهند.
وام فوری چیست؟
می توان گفت وام فوری یکی از انواع وام ها می باشد که برای دریافت آن به هیچ وثیقه ای نیاز نیست. علاوه بر این اخیرا رفتار مخرب گونه ی برخی از هکر ها باعث میلیارد ها دلار خسارت شده است و همین موضوع باعث شد تا نام وام فوری بر سر زبان ها بیافتد. عده ای از کارشناسان رمز ارزها بر این باور هستند که وام های سریع به معاملات فوری و همچنین آربیتراژ ها بسیار کمک خواهند کرد.
فلش لون ها ویژگی های خاصی دارند که در انواع دیگر وام ها دیده نمی شود از جمله:
- قراردادهای هوشمند:
در وام های فوری از قرارداد های هوشمند استفاده می شود. چنانچه یک کد برنامه نویسی بر پایه ی بلاک چین نوشته شود و مجوز انتقال پول را تنها در صورت رعایت قوانین خاصی به کاربر دهد در این صورت یک قرارداد هوشمند شکل گرفته است. در مورد وام های فلش کسی که وام را دریافت می کند باید قبل از اتمام تراکنش وام را پس دهد وگرنه قرارداد هوشمند به صورت خودکار تراکنش را بر می گرداند. - وام بدون وثیقه : اکثرا وام گیرندگان برای دریافت وام باید وثیقه بدهند تا اطمینان حاصل شود که اگر نتوانند وام خود را پس دهند، وامدهنده بتواند پول خود را پس بگیرد. اما وام های فوری یک نوع وام بدون وثیقه است. در این وام ها با وجود اینکه وثیقه ای دریافت نمی شود اما وام دهنده به صورت تضمینی به پول خود دست پیدا می کند. در واقع این موضوع به شکل دیگری اتفاق می افتد و به جای ارائه وثیقه، وامگیرنده باید فوراً پول را پس دهد.
- فوری بودن: معمولاً گرفتن و پس دادن وام یک فرایند طولانی است. مثلا وام گیرنده باید وام را در طی چند ماه یا چند سال بازگرداند. اما وام فوری، لحظه ای و آنی است. یعنی قرارداد هوشمند برای هر وام در همان تراکنش به طور کامل تمام می شود. به عبارت دیگر با باز شدن یک تراکنش در قرارداد هوشمند، فرایند وام دهی و پس دادن وام در همان تراکنش انجام می شود. این یعنی وامگیرنده برای انجام ترید های فوری با سرمایه وام باید از سایر قراردادهای هوشمند استفاده کند. چون تراکنش اصلی Flash loan بیشتر از چند ثانیه زمان نمی برد.
کارکرد فلش لون
می توان درباره ی فواید وام های فوری صحبت های بسیاری کرد. مثلا یکی از این فواید در زمینه ی معامله کنندگانی می باشد که خواهان سود سریع از فرصت های آربیتراژ در رمز ارز ها هستند. کارکرد این فایده به این صورت است که معامله گر پس از اینکه متوجه می شود قیمت یک ارزش در دو بازار متفاوت است بلافاصله با اخذ وام فوری و معامله ی آن دارایی به صورت لحظه ای، از این تفاوت قیمت خیلی سریع سود بدست می آورد.
تمام این فرایند یعنی اخذ فلش لون، خرید و فروش ارزش و کسب سود تنها در چند ثانیه اتفاق می افتد. علاوه بر این شما با کمک وام های فوری میتوانید به جای چند تراکنش مختلف، تنها یک تراکنش انجام دهید. با اینکار کارمزد تراکنش کمتری پرداخت می کنید.
سیر تاریخی مفهوم Flash Leon
در اوایل سال ۲۰۲۰ روی شبکه اتریوم یک پلتفرم وام Aave راهاندازی شد که به نوعی نخستین بستر برای ایده ی وام فوری ایجاد کرد. وام فوری به دلیل اینکه یک مفهوم جدید است هنوز هم مشکلات زیادی دارد و مستعد هک شدن است. جالب توجه است که پلتفرم وامدهی Aave در اسناد خود اشاره کرده است:
در دنیای ما هیچ وام و فرایندی شبیه به فلش لون ها پیدا نمی کنید.
روش استفاده از وام های فوری
وام های فوری در بعضی از پلتفرمهای وامدهی دیفای روی شبکه اتریوم قابل دسترسی است. از معروفترین آنها Aave و dYdX است.
اوایل فقط توسعهدهندگانی که می توانستند دستورات خطی را بنویسند قادر بودند وام فوری بگیرند. اما اکنون رابطهای کاربرپسند در حال ظهور هستند.
امنیت وام فوری
تاکنون حمله های مختلفی از طرف هکر ها به وام های فوری صورت گرفته که باعث خسارت های میلیون دلاری زیادی شده است. روش هایی وجود دارد که یک کاربر مخرب می تواند مکانیسم های وام را تغییردهد.
قابل ذکر است که این دست مشکلات امنیتی به وام های فوری خلاصه نمی شود. مثلا مشابه همین حملات هکری به پروژه های اتریوم و دیفای نیز صورت گرفته است. قرارداد های هوشمند به نحوی هستند که هکر ها می توانند در بستر آن، داده های اشتباه انتقال دهند و یا از همان ابتدا با اهداف مخرب نوشته شوند. دو دیدگاه در زمینه ی حل این مشکلات وجود دارد، عده ای بر این باورند که با توسعه و تکامل این فناوری، این نوع مشکلات کاهش یافته یا به طور کامل از بین می روند. ولی برخی دیگر اعتقاد دارند که این مسائل همچنان یک چالش پایدار باقی می مانند.